Wassily Kandinsky e Primeira acuarela abstracta

Listen to “Vasily Kandinsky e Primeira acuarela abstracta” on Spreaker.

Wassily Kandinsky é unha figura clave na historia da arte moderna, pioneiro da abstracción e teórico que revolucionou a forma de entender a pintura. A el dedicamos o episodio de Historia Take Away, analizando a obra “Primeira acuarela abstracta”, considerada como a primeira obra pictórica abstracta (aínda que de maneira incorrecta).

Wassily Kandinsky naceu en Moscova en 1866 nunha familia acomodada. Inicialmente formouse como avogado e economista, chegando a ser profesor universitario. Con todo, aos 30 anos decidiu abandonar a súa carreira para dedicarse á pintura, influído por dúas experiencias transformadoras: a ópera Lohengrin de Wagner, que lle permitiu “ver cores en espírito“, e unha exposición impresionista en Moscova onde descubriu as obras de Monet.

En Munich, Kandinsky completou a súa formación artística e fundou o grupo Der Blaue Reiter (“O Xinete Azul”) en 1911, clave no desenvolvemento do expresionismo. Ademais de ser artista, destacou como teórico da arte abstracta, publicando obras fundamentais como Do espiritual na arte (1911) e Punto e liña sobre o plano (1926). Durante a súa etapa na Bauhaus de Alemaña, as súas composicións tornáronse máis xeométricas. Finalmente exiliouse en Francia debido ao nazismo, onde continuou experimentando ata a súa morte en 1944.

Un novo estilo pictórico: A abstracción

Kandinsky foi un dos primeiros artistas en crear obras completamente abstractas, onde as formas e cores deixan de representar obxectos reais para expresar emocións e sensacións puras. Este estilo caracterízase por:

• Rexeitamento do figurativo: As formas non se corresponden coa realidade observable; buscan expresar o mundo interior do artista.
• Cores como linguaxe espiritual: Para Kandinsky, cada cor tiña unha vida propia e podía transmitir emocións específicas. Asociaba cores con sons musicais debido á súa sinestesia.
• Composición libre: As formas distribúense espontaneamente no espazo do cadro sen seguir normas tradicionais de simetría ou equilibrio.
• Interconexión das artes: Consideraba que todas as disciplinas artísticas estaban relacionadas e podían crear experiencias espirituais profundas.

A abstracción de Kandinsky non só foi un estilo pictórico senón unha filosofía que buscaba transcender o materialismo para conectar co espiritual.

“Primeira acuarela abstracta”

“Primeira acuarela abstracta” foi creada entre 1910 e 1913 e actualmente forma parte da colección do Centro Pompidou en París. É unha acuarela sobre cartón de 50×65 cm que marca un punto de inflexión na historia da arte ao abandonar completamente o figurativo.

Características principais:

• Tema: A obra non representa obxectos reais; o seu “tema” é expresar emocións puras mediante formas e cores. Kandinsky chamaba a isto “necesidade interior”.
• Composición: As formas parecen moverse libremente polo espazo do cadro, creando unha sensación de dinamismo e espontaneidade. Non hai estrutura xerárquica nin perspectiva tradicional.
• Cores: Utiliza unha paleta vibrante onde cada cor ten un significado emocional ou musical.
• Técnica: A combinación de acuarela, tinta chinesa e lapis reforza a impresión de liberdade creativa.

Esta obra é un manifesto visual da abstracción, onde Kandinsky busca establecer unha conexión espiritual co espectador mediante a linguaxe pura das cores e formas.

“Comprendín que a arte non debía limitarse a copiar a realidade. Podía trascendela. Revelar o invisible.”
— Wassily Kandinsky.

Wassily Kandinsky revolucionou a arte moderna ao liberar a pintura das limitacións do realismo figurativo. “Primeira acuarela abstracta” exemplifica esta ruptura ao transformar as cores e formas en vehículos de expresión espiritual. A través da abstracción, Kandinsky abriu novos camiños para a arte do século XX, consolidándose como un dos seus maiores innovadores tanto na práctica artística como na teoría.

Créditos

Todas as obras utilizadas distribúense baixo a licenza Creative Commons:

Música da sintonía (Creative Commons Attribution 3.0):

• District Four, de Kevin MacLeod (https://incompetech.com)
• Temptation March, de Jason Shaw (http://audionatix.com).  

Música incluída neste episodio: (CC Public Domain Mark 1.0 Universal)

• Lohengrin, de Richard Wagner.

Imaxe:

• Primeira acuarela abstracta, de Wassily Kandinsky.

O pódcast está baixo a licencia CC BY-NC 4.0.