Facemos historia

unha viaxe sonora a través do tempo

#01.13.Non eramos negros. Consecuencias do Imperialismo colonial

G._Bruno_-_Le_Tour_de_la_France_par_deux_enfants_p188

O mundo mudou no s. XIX. Asistimos a unha verdadeira revolución en todos os eidos: demográfica, agrícola, industrial, política, de transportes, etc. Nada volverá ser o mesmo. E o planeta vai ser repartido, colonizado, entre as principais potencias mundiais, na súa práctica totalidade europeas. África e Asia, coas súas singularidades, van vivir/sufrir esta transformación radical, coa particularidade de vir imposta desde o exterior. Convértense en sociedades e economías dependentes, minusvaloradas no cultural até o punto de se cuestionar a propia identidade. A civilización do mundo foi a imposición da cultura europea, onde os intereses económicos primaron sobre calquera outro. Non eramos negros, eramos só persoas, conta Shirley Campbell Bar. As consecuencias do Imperalismo colonial foron múltiples e chegan até os nosos días. Collamos un mapamundi e acheguémonos aos desequilibrios Norte-Sur, ao Terceiro Mundo.

Segue lendo#01.13.Non eramos negros. Consecuencias do Imperialismo colonial

#01.12. Tortas e a tortas. A repartición do mundo no s. XIX

IMGCDB82_-_Caricatura_sobre_conferencia_de_Berlín,_1885Entre fins do 1884 e principios de 1885 os principais países europeos máis os EE.UU. reuníronse en Berlín. O obxectivo, nas palabras do organizador, Otto Von Bismark, chanceler de Alemaña, era promover a civilización dos africanos, abrindo o interior do continente ao comercio. Mais o que alí aconteceu foi a repartición dun continente, África, entre as principais potencias europeas. Para Asia non houbo unha conferencia xeral, mais a división e repartición entre os países europeos tamén tivo lugar.

Segue lendo#01.12. Tortas e a tortas. A repartición do mundo no s. XIX

#01.11. Dr. Livingstone, supoño? A expansión colonial británica en África

henry_morton_stanley_meeting_david_livingstone_at_ujiji_in_wellcome_v0006855

No ano en que na vila da Coruña se lle daba o nome do militar e mariño vigués Casto Méndez Núñez aos xardíns situados no ensanche da vila, co que xa comezaban a lle gañar terreo ao mar, un xornalista galés, nacionalizado estadounidense, Henry Morton Stanley, adentrábase no interior de África na busca do Dr. David Livingstone, un famoso explorador británico do que non se sabía nada desde había máis de 4 anos. O desexado encontro aconteceu en novembro de 1871, e o seu relato coñecémolo a través do artigo publicado por Stanley no New York Herald, que foi quen o enviou até África, así como dos diarios de Livingstone.

Segue lendo#01.11. Dr. Livingstone, supoño? A expansión colonial británica en África

#01.09. Por que? Por que? As causas da expansión imperialista no s. XIX

1024px-imperial_federation2c_map_of_the_world_showing_the_extent_of_the_british_empire_in_1886_28levelled29

No último terzo do s. XIX as principais potencias europeas van consolidar un proceso de expansión territorial que os leva á creación de grandes imperios coloniais. O mundo, directa ou indirectamente, fica baixo o control de Gran Bretaña, Francia, Holanda, Portugal ou Alemaña, aos que se unen por primeira vez as potencias emerxentes de Estados Unidos ou Xapón, que van xogar un papel tan destacado nas seguintes décadas.
No noveno episodio preguntámonos sobre as causas desta expansión territorial e por que aconteceu nesta fin de século XIX. Presentaremos os variados factores económicos, demográficos, políticos e ideolóxicos que os/as historiadoras sitúan detrás deste proceso que muda as relacións a escala mundial, e das que aínda vivimos as súas consecuencias. Como ben expuxo Lenin no seu libro publicado en 1917 “O imperialismo, fase superior do capitalismo”, a historiografía destaca os factores económicos coma os principais para a explicación deste expansión e consolidación de imperios coloniais no s. XIX.

Segue lendo#01.09. Por que? Por que? As causas da expansión imperialista no s. XIX

#01.06. A chegada dos Borbóns á península: absolutismo e centralización

fotografia-de-jose-antonio

A morte sen descendencia de Carlos II en novembro de 1700, supuxo a fin da rama española dos Austria, desencadeando un conflito armado a escala europea (e mesmo mundial) para determinar a súa sucesión á Coroa. Estamos a falar da Guerra de Sucesión, que se estendeu entre 1701  a 1714, cando as tropas borbónicas tomaron Barcelona o día 11 de setembro (aínda que nos manuais ou nalgunhas páxinas atopedes a fin da contenda no ano 1713, cando se asina polas potencias enfrontadas o Tratado de Utrecht). Na lembranza desta data ten lugar todos os anos a Diada (tamén chamda Diada de l’Onze de Setembre ou Diada Nacional de Catalunya), a festa oficial, nacional, de Cataluña. Un festa que nos últimos anos tomou unha especial repercusión ao ser aproveitada polo movemento independentista catalán para visibilizar o peso social das súas reclamacións por unha independencia de Cataluña do resto de España.

Segue lendo#01.06. A chegada dos Borbóns á península: absolutismo e centralización

#01.05. Yes, we can! Liberalismo e no nacemento dos Estados Unidos

boston_tea_party_currier_colored

Este próximo novembro, como catro anos, coincidindo sempre en ano bisesto, nos Estados Unidos teñen lugar as eleccións presidenciais. Xa van alá 228 anos desde que tiveron lugar os primeiros comicios dos que saiu elixido George Washington como primeiro presidente desta nación. Xa choveu moito, non? 

Segue lendo#01.05. Yes, we can! Liberalismo e no nacemento dos Estados Unidos

#01.04. A Ilustración: luces e sombras

emilie_chatelet_portrait_by_latour

Un 10 de setembro de 1749 falecía a escritoria e física francesa Émilie du Châtelet. De seguro que non ouvistes falar dela, mais é considerada a primeira gran científica e matemática francesa, unha das mulleres máis destacadas da Ilustración na Francia do s. XVIII.

No episodio anterior falabamos da Ilustración, ese movemento intelectual que tivo o seu auxe no s. XVIII e que xogou un papel central nas transformacións que vai vivir a sociedade nese século e na configuración da Idade contemporánea.

Se ouvistes o episodio anterior, ou se vos achegades a un artigo sobre a Ilustración, ou mesmo as entradas que sobre este movemento hai na wikipedia en galego, ou na moito máis extensa en castelán, pódevos asaltar unha pregunta: U-las mulleres?

Segue lendo#01.04. A Ilustración: luces e sombras