Facemos historia

unha viaxe sonora a través do tempo

#01.20. 1467: Galiza ceibe, poder popular. Os irmandiños

castelo_da_rocha_forte_torrec3b3n_e_muro_oeste

Un 25 de abril de 1467 producíase a toma e o derrubamento de Castelo Ramiro, en Ourense. Hai, exactamente, 550 anos, unha data redonda, mais que pasou inadvertida tanto para os medios de comunicacións como para a axenda institucional do noso país.
E por que é tan importante este acontecemento? Castelo Ramiro é a primeira das máis de 130 fortalezas medievais, castelos señoriais, que serán derrubados por un movemento popular coñecido coma os Irmandiños. Esta gran revolta, esta revolución irmandiña, gobernará Galiza durante dous anos, entre 1467 e 1469, alterando a estrutura social da Galiza medieval. Por primeira vez na historia de Galiza será o conxunto da poboación, autoorganizada na Xunta Xeral do Reino de Galiza, a que concentre todo o poder, executivo, lexislativo e xudicial.

Segue lendo#01.20. 1467: Galiza ceibe, poder popular. Os irmandiños

#01.19. 1919. O inicio do s. XX

signatures_du_traitc3a9_de_versailles_28_juin_1919_-_page_213
Tratado de Versalles. Sinaturas.

En 1919 as potencias vencedoras da Primeira Guerra Mundial reuníanse en París para negociar os termos dos acordos de paz. Dicimos ben, as potencias vencedoras, porque para a reconstrución de Europa e do mundo non foron convidados nin os países neutrais na guerra nin moito menos os países derrotados, con Alemaña á cabeza, que só foron chamados para coñecer os acordos tomados. Foi unha “paz de vencedores”, nada inclusiva, que acordaron os presidentes dos EE.UU., Francia e Gran Bretaña. Italia, que formaba parte do Consello dos Catro, retirouse coa sensación de que fora enganada, ao non aceptar os outros países os seus desexos territoriais na costa adriática.

Segue lendo#01.19. 1919. O inicio do s. XX

#01.18.A historia non é para fanboys: A Revolución Rusa

ManifestaciónAFavorDeLaRepúblicaPetrogrado1917--russiainrevolut00jone

100 anos. Xa pasou un século desde a revolución rusa. Falando así parece que só houbo unha, a de outubro de 1917, a bolxevique, a que deu paso ao primeiro estado comunista da historia. Mais a revolución rusa foi un longo proceso, que hai quen o estende case 100 anos, desde as revoltas de 1860 até a morte de Stalin en 1953, e quen prefire circunscribila aos primeiro cuarto de século, desde as revoltas universitarias de principios de século até a morte de Lenin en 1924. O que é certo é que durante este período van ter lugar, cando menos, tres revolucións: a de 1905, a de febreiro de 1917 e a xa citada de outubro dese ano.

Segue lendo#01.18.A historia non é para fanboys: A Revolución Rusa

#01.17. Nin allea nin neutral. A Primeira Guerra Mundial e Galiza

36-U-Boot-Kriegskarte_von_Europa_(1916)

Entre 1914 e 1918 tivo lugar un conflito que mudou o mundo: A Grande Guerra, con maiúsculas, unha guerra cunha intensidade como non existira outra antes; unha guerra total, co resultado de 13 millóns de mortos. A Primeira Guerra Mundial foi unha guerra iniciada polas potencias europeas e desenvolvida fundamentalmente en solo europeo. Foi a entrada en 1917 dos EE.UU. o que lle aportou o carácter extraeuropeo ao conflito, aínda que estes viñesen loitar a Europa. Mais o que verdadeiramente lle outorgou á contenda o carácter mundial é que os principais estados enfrontados eran posuidores de grandes imperios transoceánicos.

Segue lendo#01.17. Nin allea nin neutral. A Primeira Guerra Mundial e Galiza

#01.16. Quen foi Sofia Casanova? A historia e a muller, entre a desmemoria e o esquecemento

Lo_eterno._Sofía_Casanova._Madrid,_1917._1ª_edición._Imprenta_Prensa_Popular._Director_Jose_de_Urquia

Sofía Casanova narrou de primeira man a I Guerra Mundial aos lectores do diario ABC. Foi a primeira muller contratada coma correspondente fixa, e desenvolveu o seu labor para este xornal madrileño entre 1915 e 1944. En Polonia, en Bielorrusia e en Moscova vivirá algúns dos acontecementos que marcan o século XX: a xa citada Grande Guerra, a Revolución Rusa e o inicio da Segunda Guerra Mundial. Poderiamos salientar o seu papel coma muller precursora nun mundo, o do xornalismo, até ese momento practicamente monopolizado polos varóns, mais entendemos que, sería, de xustiza, lembrala coma un modelo de xornalista comprometida: transmite unha visión unha visión propia, nada pregada nin compracente co poder, e que non se sente allea ni mera espectadora do mundo que lle tocou vivir e narrar. Con todo, Sofía continúa a ser unha grande esquecida, non reivindicada por ninguén.

Segue lendo#01.16. Quen foi Sofia Casanova? A historia e a muller, entre a desmemoria e o esquecemento

#01.15. O suicidio de Europa. 1914. O inicio da Grande Guerra

 

Archduke_Franz_with_his_wife

O 28 de xuño de 1914 eran asasinados en Saraievo o arquiduque Francisco Fernando, herdeiro da coroa austrohúngara e a súa dona Sofía Chotek. Dise que as últimas palabras de Francisco Fernando foron: “Non pasa nada, non pasa nada”. Mais os acontecementos que se sucederon despois parece que non lle deron a razón, até o punto de que foi se ser cualificado coma “o asasinato que mudou a historia”, ou máis concretamente coma “o asasinato que iniciou a Primeira Guerra Mundial”. Mais foi este atentado o causante da Grande Guerra?

Segue lendo#01.15. O suicidio de Europa. 1914. O inicio da Grande Guerra

#01.14. Vaia lío! Os amigos dos meus amigos son os meus amigos. A Paz Armada

Bosnian_Crisis_1908.jpg

Entre 1870 e 1914 o mundo vive un período coñecido coma Paz Armada. Unha etapa delimitada por dúas guerras, a franco-prusiana de 1870 e a Grande Guerra, a I Guerra Mundial, que comeza en 1914. Malia o que indica o nome, non foi un período sen conflitos bélicos, que con diferente intensidade, terán lugar a longo das catro décadas. Con todo, as grandes potencias europeas evitarán enfrontamentos directos, ao tempo que tentarán aumentar as súas zonas de influencia, xa co control directo co expansión dos seus imperios colonias, xa a través dun dominio indirecto. E todo dentro dun período de constante rearme dos principais países.

Segue lendo#01.14. Vaia lío! Os amigos dos meus amigos son os meus amigos. A Paz Armada